Phần trăm là một khái niệm quen thuộc trong toán học và được sử dụng rộng rãi trong cuộc sống hàng ngày. Nó thường được sử dụng để biểu thị tỷ lệ của một giá trị so với một số lượng khác. Ví dụ, phần trăm có thể được sử dụng để biểu thị tỷ lệ sinh viên đạt điểm A trong một bài kiểm tra hay tỷ lệ tăng trưởng của doanh số bán hàng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu cách tính phần trăm và các ứng dụng thực tế của nó trong cuộc sống.
Nội dung
1. Cách tính tỷ số phần trăm của 1 số
Trong lĩnh vực toán học, phần trăm là một khái niệm được sử dụng để biểu thị tỷ lệ của một giá trị so với tổng thể. Nó thường được thể hiện dưới dạng một phân số với mẫu số là 100. Ngoài ra, ký hiệu phần trăm (%) cũng được sử dụng để biểu diễn tỷ lệ này. Ví dụ, khi chúng ta nói rằng 30% học sinh đạt điểm 10 trong kỳ thi, có nghĩa là trong tổng số học sinh, có 30 học sinh đã đạt điểm 10. Điều đặc biệt là phần trăm không có đơn vị đo lường và được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống hàng ngày.
Phần trăm thường được sử dụng để biểu thị tỷ lệ của một giá trị so với một số lượng khác. Ví dụ, nếu có một lớp học với 30 học sinh và 15 trong số đó là nữ, ta có thể nói rằng tỷ lệ phần trăm của học sinh nữ trong lớp học đó là 50%. Phần trăm có thể được sử dụng để biểu thị các thông tin khác như tỷ lệ tăng trưởng doanh số, lợi nhuận hoặc giảm giá sản phẩm.
Để hiểu rõ hơn về tỷ lệ phần trăm, dưới đây là cách tính phần trăm của 1 số:
- Tính phần trăm khi biết tổng thể với a là một số, b là tổng thể, ta tính như sau: (a/b)*100 (%).
Giả dụ, một một lớp học có 20 học sinh, trong đó có 5 học sinh là nữ. Thì ta có, 20 học sinh là tổng thể, 5 học sinh nữ là số bạn cần so sánh. Ta có phép tính như sau: (5/20)*100(%).
- Tính phần trăm khi chưa biết tổng thể với a là một số, b là một số, ta tính như sau: a/(a+b))*100 hay b/(a+b))*100 (%).
Giả dụ, một giỏ trái cây gồm 10 trái cam và 5 trái táo, để tính được phần trăm trái cam có trong giỏ trái cây ấy thì ta cần tính tổng thể của giỏ trái cây đó trước rồi thực hiện cách tính phần trăm như trên. Lúc này, giỏ trái cây gồm 25 trái, ta có phép tính như sau: (10/(10+5))*100.
Tương tự như vậy, để tính phần trăm trái táo có trong giỏ trái cây ấy thì ta có phép tính như sau: (5/(10+5))*100 (%) hoặc 100-%trái cam.
2. Cách tính phần trăm tăng trưởng so sánh
Phần trăm tăng trưởng là một khái niệm quan trọng trong lĩnh vực kinh tế và được sử dụng rộng rãi để đánh giá sự phát triển của một doanh nghiệp, công ty hoặc nền kinh tế. Nó biểu thị mức độ tăng trưởng hoặc giảm giá trị của một chỉ số nào đó so với giai đoạn trước đó, có thể là quý, kỳ hoặc năm. Một ví dụ điển hình là phần trăm tăng trưởng doanh số bán hàng của một công ty trong quý trước so với cùng kỳ năm trước. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về cách tính phần trăm tăng trưởng và các ứng dụng thực tế của nó trong lĩnh vực kinh tế.
Công thức để tính phần trăm tăng trưởng: % tăng trưởng=(năm cần tính – năm trước)/năm trước*100
Giả dụ: Một doanh nghiệp có doanh thu vào năm 2022 là 50 tỷ VND, năm 2021 là 35 tỷ VND. Vậy phần trăm tăng trưởng của doanh nghiệp này là: ((50-35)/ 35)*100 = 42.86%.
Lưu ý: Khi tính toán tỷ lệ phần trăm tăng trưởng, có thể xảy ra trường hợp giá trị âm, điều này có thể xảy ra khi doanh thu của khoảng thời gian hiện tại thấp hơn so với khoảng thời gian trước đó. Trong tình huống này, chúng ta nói rằng tăng trưởng bị giảm hoặc thấp hơn, và mức độ ý nghĩa của kết quả tính toán phần trăm tăng trưởng sẽ bị ảnh hưởng.
3. Cách tính phần trăm hoàn thành
Trong một số trường hợp, chúng ta có thể cần sử dụng cách tính phần trăm để đánh giá mức độ hoàn thành công việc. Công thức tính phần trăm cũng đã được phát triển để tính tỷ lệ hoàn thành công việc theo dự kiến, từ đó giúp cho việc lập kế hoạch và quản lý dự án được tốt hơn.
Công thức tính phần trăm hoàn thành công việc: (số công việc đã hoàn thành x/ số công việc phải hoàn thành y)*100
Giả dụ: Một người thợ may được giao may 50 cái áo trong một tháng, cô đã may được 25 cái. Vậy mức độ hoàn thành công việc của cô ấy sẽ là: (20/50)*100 = 40%.
4. Cách tính phần trăm trong Excel
Trong thời đại công nghệ 4.0 ngày nay, tính phần trăm đã trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết với sự hỗ trợ của các công cụ như Excel, Google Sheet và nhiều ứng dụng khác. Nhờ vào sự tiện lợi của các công nghệ này, người dùng có thể tính toán tỷ lệ phần trăm một cách nhanh chóng và chính xác hơn, giúp tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời hạn chế các lỗi xảy ra khi xử lý các dữ liệu lớn. Với những lợi ích đó, việc sử dụng các công cụ tính toán phần trăm là điều không thể thiếu trong công việc và cuộc sống hiện đại.
Giả dụ: KPI mỗi tháng của tất cả nhân viên trong phòng Sale là phải bán được 50 chiếc laptop. Sau một tháng, tính phần trăm KPI đã được hoàn thành của từng nhân viên ấy.
Bước 1: Đầu tiên, bạn hãy lập bảng tổng hợp số lượng điện thoại đã bán của một số nhân viên.
Bước 2: Tiếp đến, tại ô tính phần trăm hoàn thành, nhập công thức cách tính phần trăm.
Bước 3: Nếu bạn muốn kết quả ở dạng % thì bôi đen cột phần trăm rồi nhấn phải chuột, chọn “Format Cells”.
Bước 4: Lúc này, hộp thoại Format Cells sẽ hiện ra, chọn “Percentage” trong phần Number.
Bước 5: Bạn sẽ tùy chỉnh và làm tròn nó cho phần trăm thông qua ô “Decimal Places”.
Bước 6: Cuối cùng, nhấn OK và hoàn thành.
5. Cách tính phần trăm lương
Phần trăm tăng lương theo vùng có công thức như sau: Bạn cần phải chuyển số thập phân thành dạng phần trăm. Giả dụ: Bạn lấy 0,15 x 100 = 15%.
Nếu mức lương hàng tháng của bạn là 20.000.000 VND thì sẽ tăng lên 15% so với mức lương cũ là 17.000.000, hay nói cách đơn giản 15% là tỷ lệ lương bạn được tăng thêm.
Để cho việc tính toán các số liệu được chính xác và đảm bảo trả lương đúng thời hạn quy định, căn cứ vào bảng chấm công, ta tính tiền lương phổ biến như sau:
Tiền lương tháng = số tiền lương chính + trợ cấp, phụ cấp (nếu có)/ số ngày làm thực tế
6. Cách tính phần trăm tăng/giảm giá tiền
- Công thức để tính phần trăm giảm giá như sau: Số tiền được giảm = % được giảm*giá ban đầu/100
Giả dụ: Một chiếc điện thoại có giá ban đầu là 10.000.000 VND và được giảm 20%. Lúc này, số tiền được giảm khi mua chiếc điện thoại đó là: (10.000.000*20)/100 = 2.000.000 VND.
- Công thức để tính phần trăm tăng giá như sau: Số tiền tăng thêm: % tăng*giá ban đầu/100
Giả dụ: Một kg đường có giá là 15.000 VND. Vì dịch Covid kéo dài nên giá đường tăng lên 12%. Số tiền tăng thêm là: (15.000*12)/100= 1.800 VND.
7. Cách tính tiền lãi suất ngân hàng
ta lựa chọn được ngân hàng cung cấp mức lãi suất phù hợp và tốt nhất cho nhu cầu vay tiền của mình. Bằng cách tính toán lãi suất theo phần trăm, chúng ta có thể so sánh và đánh giá các gói lãi suất từ các ngân hàng khác nhau để lựa chọn ra gói vay có lãi suất thấp nhất hoặc phù hợp nhất với khả năng thanh toán của mình.
Giả dụ: Bạn A gửi 200.000.000 VND ở ngân hàng B với mức lãi suất là 5%/năm. Lãi suất gửi hàng tháng sẽ là 5%/12 tháng. Tiền lãi mỗi tháng của A là: 200.000.000 * 5% / 12 = 833.333,33 VND.
Mặc dù công thức tính lãi suất tiền gửi ngân hàng đã được giới thiệu, tuy nhiên số tiền lãi thực tế mà bạn nhận được sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn như mức lãi suất của từng ngân hàng, hình thức tính lãi suất (lãi đơn, lãi kép, lãi trả theo cuối kỳ hay theo tháng, theo quý, v.v.). Tuy nhiên, tất cả các cách tính đều dựa trên công thức chung ban đầu mà chúng ta đã tìm hiểu.
Giống với khi đi vay ngân hàng, việc tính được tiền lãi khi vay sẽ giúp bạn biết nên lựa chọn ngân hàng nào là phù hợp và hợp lý.
Công thức để tính lãi suất (khi đi vay) như sau: Tiền lãi = Tiền ban đầu * Lãi suất vay
Giả dụ: Bạn A ngân hàng 50.000.000 VND với mức lãi suất là 9%/năm. Lãi suất vay ngân hàng phải chi trả mỗi tháng là 9%/12 tháng. Vậy tiền lãi mỗi tháng mà bạn A phải trả ngân hàng sẽ là: 50.000.000 * 9%/12 = 375.000 VND.
8. Cách tính phần trăm thuế
Số tiền thuế TNCN phải đóng = Thu nhập chịu thuế TNCN * 20% (TNCN: Thuế thu nhập cá nhân).
Lưu ý: Thu nhập chịu thuế TNCN = Tổng thu nhập – Thu nhập không chịu thuế – Thu nhập được miễn thuế.
9. Kết luận
Kết thúc bài viết, chúng ta đã học được cách tính phần trăm và áp dụng nó trong các tình huống thực tế khác nhau. Phần trăm không chỉ giúp chúng ta biểu thị một giá trị so với một số lượng khác, mà còn có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tỷ lệ của một sự kiện xảy ra trong một tập hợp lớn. Tuy nhiên, để áp dụng phần trăm một cách chính xác, chúng ta cần phải hiểu rõ công thức và các yếu tố liên quan đến nó.
Các bài viết liên quan: PhanMemVietNam.Com -> Thủ Thuật
